Normalden fazla sayıda ve miktarda, sulu cıvık dışkılamaya ishal denir.
Yaşa göre normal dışkılama sayısı değişir.
Yenidoğan bebekler anne sütü ile beslenirken her emme sonrası günde 10 defaya kadar bez değiştirebilir.
3 aylık bebekler günde 2 ya da daha fazla defa bez değiştirir. Bazıları da haftada 1 defa kaka yapabilir.
2 yaşından sonra günde 1 defaya hatta 3-4 günde bir dışkılamaya başlayabilirler.
Her çocuğun kendine özgü bağırsak alışkanlığı vardır. Genel anlamda; normalden 3 defa daha fazla sayıda, sulu dışkılamaya ishal diyebiliriz.
Çocuklarda ishale en çok neler sebep olur?
Mide ve barsakları etkileyen mikroplar (çoğunlukla virüsler), Gıda zehirlenmesi ve Antibiyotikler en sık ishale sebep olan etkenlerdir.
İshal olan çocuklar neler yemelidir?
İshal olan çocuklar olabildiğince normal beslenmesine devam etmelidir. Anne sütü alıyorsa sık sık emzirmek gereklidir. Yudum yudum su ve sıvı gıdalar verilmelidir.
Yağlı, baharatlı, salçalı gıdalardan uzak durulmalıdır. Fazla şekerli gıdalar (hazır meyve suyu) verilmemelidir.
İshale iyi gelen yiyecekler:
- Yoğurt ve ayran
- Pirinç lapası
- Haşlanmış patates, havuç
- Meyvelerden muz, elma, şeftali
- Yağsız et (özellikle tavuk)
- Çubuk kraker, galeta
Çocuğumun ishalini iyileştirmek için evde neler yapabilirim?
Az miktarda sık sık su içirin. (Kısa sürede fazla suyu hızlıca içerse kusmasını artırabilir)
Bebekler için 3-5 dakikada bir kaşık kaşık sulu gıdalardan ya da ORS (Oral Rehidratasyon Sıvısı) verebilirsiniz.
1 yaşından büyük çocuklar için tuzlu şeyler tercih edebilirsiniz (Çubuk kraker, ayran vs)
ORS (Oral Rehidratasyon Sıvısı) nedir, ne işe yarar?
İshali olan bebekler için özel hazırlanmış toz şeklinde eczanelerde bulunan Ge-Oral R marka tozdur. 1 lt suya 1 paket dökülür ve karıştırılarak hazırlanır. Belirli miktarda tuz, şeker ve mineralleri içeren, çocukların ishalle kaybettiği sıvı ve mineralleri yerine koymak amaçlı hazırlanmış içecektir. Kabaca acil servislerde damar yolundan verdiğimiz serumun ağızdan içilen şekli diyebiliriz. Çocuk her dışkıladığında/kustuğunda 1 çay bardağı verilir, ya da kaşık kaşık 5 dakikada bir içirilir.
Çocuğumu ne zaman doktora/hastaneye götürmeliyim?
- Kanlı ishali varsa,
- Kusma günde 4-5 defadan fazla özellikle sarı-yeşil safralı oluyorsa
- İshal-kusma 3 günden uzun sürdüyse
- 1 yaşından küçük ve 5-6 saattir bir şey içmiyor ya da yemiyorsa
- Şiddetli karın ağrısı varsa
- Bilinci bozuldu, kendinde değilse (aşırı huzursuzluk ya da uyku hali)
- Aşırı halsiz, size tepki vermekte zorlanıyorsa
- Sıvı kaybı belirtileri varsa ( ağız kuru, 6-8 saat geçmesine rağmen idrar yapmadıysa, ağladığında göz yaşı gelmiyorsa)
