YENİ DOĞAN BEBEĞİNİZ İÇİN NASIL BAKIM YAPILIR, NELERE DİKKAT EDİLİR? HEPSİ BURADA
* İlk beslenme doğum sonrası ilk 1 saatte yapılmalıdır. Emzirme sıklığı bebeğin isteğine göre olur. Bebek istedikçe sık sık emzirebilirsiniz.
* Emzirme sıklığı ve süresi bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır. Emme hareketleri yapması, elini, kıyafetlerini emmeye başlaması, kol ve bacaklarını huzursuzca hareket ettirmesi aç olduğunun göstergesidir.
* Bebek istekli ve güzel emiyorsa, emerken yutkunma seslerini duyuyorsanız, dinlene dinlene emiyorsa işler yolunda demektir. Kendi tatmin olup uykuya geçene kadar veya memeyi bırakana kadar emzirebilirsiniz. İdeal Emzirme Süresi 10 ile 40 dakika arasıdır.
* Yenidoğan döneminde emzirme araları 3 saatten fazla olmamalıdır.
* Beslenme sonrası gaz çıkarılıp, bebek sırt üstü veya yan yatırılmalıdır. Bebeğin yanında kimse yoksa kesinlikle yüzüstü yatırmayınız ve yüzünü kapatacak şekilde örtü örtmeyiniz. Yüz üstü yatan bebeklerde Ani Bebek Ölümü Sendromu daha sık görülmektedir.
* Anne sütü alan bebeklerin kakası açık sarı, sulu ve pürtüklü olabilir. Günde 4-6 defaya kadar kaka yapabilir. Bebeğinizin iyi beslendiğinin göstergesi bu şekilde kaka yapmasıdır. İlk günlerde siyah- kına rengi olan kaka bir hafta içinde normal haline gelecektir.
* Yetersiz idrar yapma (günde 5-6 defadan az) bebeğin çok sık ve uzun süre emmek istemesi, emdikten sonra ağlama, huzursuzluğun geçmemesi, memeyi reddetme, kakanın sert, kuru olması anne sütünün yetersiz olduğunu düşündürür.
* İlk 6 ay Anne sütü dışında bebeğe su dahil hiç bir besin verilmemelidir.
* İdeal oda sıcaklığı 21-24 C olmalı, Nem %55-60, hava akımı olmamalıdır. Klima kullanabilirsiniz. Bebeğinizi rüzgardan ve klimanın hava akımından sakınmalısınız.
* Bebeğin yüzünün kızarması vücut ısısının yükseldiğini, morarması vücut ısısının düştüğünü gösterir. Burnu, eli, ayağı soğuksa üşüdüğünü göstermez. Kafa ve gövdesine bakarak üşüyüp üşümediğini anlayabilirsiniz.
Bebeğinizi enfeksiyondan korumak için;
Yenidoğan bebekler, özellikle erken doğan bebekler enfeksiyonlara karşı çok duyarlıdır.
- Temiz, günlük havalandırılan, mümkünse güneş alan, ısısı 21-24°C de ve nemli tutulan bir odada yatırılmalıdır. Kış döneminde kalorifer peteklerine ıslak havlu serilerek oda nemlendirilebilir.
- Bebeğin bulunduğu ev ortamında sigara içilmemelidir, enfeksiyon riskine karşı misafir alınmamalıdır.
- Bebeğe bakım veren kişiler el temizliği ve kişisel hijyenlerine dikkat etmelidir.
- Bebekle ilgilenen kişilerin günlük banyo yapması ve bebeğe bakım vermeden önce en az 1 dakika süreyle su ve sabunla ellerini yıkamaları gerekir. Sokak veya iş giysileri ile yenidoğan bebekler kucağa alınmamalıdır.
GÖBEK BAKIMI ve BANYO
* Bebeğinize göbeği dışarıda kalacak şekilde bebek bezi bağlayarak göbeğinin kaka ve idrar ile temas etmesini önleyiniz.
* Göbeği için pudra vs. sürmeyiniz.
* Göbeği ıslaksa, kızarıklık akıntı vs. varsa günde 2-3 kez %70 alkol solüsyonu ile bakım yapabilirsiniz.
* Göbek bağı 3 hafta içinde düşmezse doktorunuza başvurunuz.
* Göbeği düşene kadar banyo yaptırmasanız iyi olur. İlk 3 gün bebeğin cildi, onu anne karnındaki ıslak ortamdan koruyan beyaz renkli kremsi ‘Verniks’ tabakası ile kaplıdır. İlk 3 gün bu tabakayı kaybetmemek için banyo önerilmez.
* 3 günden sonra cildini ıslak temiz bir bezle silebilir veya isteğe bağlı olarak göbeğini kurulamak kaydıyla yıkayabilirsiniz.
* Bebeğe göbek düştükten sonra haftada 2-3 kez banyo yaptırılmalıdır.
* Banyo suyu sıcaklığı 35-36°C olmalıdır. Kolunuzun iç kısmına değdirip ılık olduğunu hissetmeniz yeterli.
* Banyo sonrası bebek yağı ile masaj yapılması anne bebek ilişkisini ve bebeğin gelişimini destekler.
GÖZ ve BURUN TEMİZLİĞİ
* Gözlerde çapaklanma yoksa özel bir bakım gerekmez. Çapaklanma varsa ılık suya batırılmış steril gazlı bezle ya da makyaj temizleme pamuğuyla içten dışarı doğru nazikçe silinir. Yeşil, sarı renkli çapaklanma ile gözünü açamayacak kadar yapışıklık yapıyorsa muayene olmanız gerekir.
* Burun tıkalı ise serum fizyolojik veya deniz suyu damla ile burun temizliği yapabilirsiniz. Burnunda kuruma oluyor, sümük birikiyorsa oda sıcaklığı ve nemini ayarlamanız gerekiyor demektir.
BEBEK KONTROLÜ
* Taburcu olduktan 2-3 gün sonra ilk kontrolü yapılır.
* Bebeğinizin özel bir sağlık sorunu yoksa sonraki kontrolleri
- 15 günlük ve 1 aylıkken yapılır.
- ilk 6 ay ayda bir kez,
- 6-12 ay arası 2 ayda bir,
- 1-3 yaş arası 3 ayda bir,
- 3 yaşından sonra yılda 1 kez büyüme ve gelişimi izlenmelidir.
* Zeka geriliğine de sebep olabilen Fenilketonüri, Hipotiroidi, Kistik Fibrozis ve Biyotinidaz eksikliği hastalıkları için 2 kez topuktan kan testi yapılmaktadır. İlk topuk kanı doğum sonrası hastanede alınmaktadır. İkinci topuk kanı için bebek 5 günlük olduğunda aile hekiminize başvurunuz.
* İşitme testi taburcu olmadan önce hastanede yapılmaktadır.
AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA HEMEN DOKTORA MÜRACAAT EDİNİZ
* Dudaklarda, yüzde morarma
* Göbekte kızarıklık, akıntı, kanama, şişlik
* Emmeme, Aşırı uyku hali (emmeyi engelleyecek kadar), Ateş veya ciltte soğuma, fazla ve sık kusma
* Gövdeye bacaklara kadar inen sararma veya sarılıkta artış
BEBEK BESLENMESİ
Bebek ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmelidir. Anne sütü ilk 6 ay bebeğin tüm ihtiyaçlarını karşılayabilir.
6 aydan sonra ek besinlere geçilmelidir. Emzirmeye 2 yaşına kadar devam edilmelidir.
D vitamini takviyesi (Anne sütünden yeterince geçmediği için) 1 yaşına kadar yapılmalıdır.

Anne sütünün saklanması
* Buzdolabında 3 gün
* Buzlukta (-7 ile -2 C arasında) 3 hafta
* Derin dondurucuda (-18 C) 3 ay saklanabilir. Dondurucudan çıkarılan süt buzdolabında çözdürülür 24 saat içinde kullanılması gerekir. Sıcak su dolu bir kap içinde ılıtılarak bebeğe verilmelidir.
Doğru Emzirme Teknikleri

* Başarılı bir emzirme için bebek ve annenin uyumu gerekir. Bebek memeye iyi yerleştirilirse annenin meme ucu tahriş olmaz . Meme tamamen boşalacağı için süt verimi artar.
* Hangi meme verilecekse o kol dirsekten bükülmelidir .
* Bebeğin başını kolun iç kısmına gelecek şekilde yerleştirmeli eliyle bebeği koltuk altından kavramalıdır.
* Bebeğin vücudu anneye yakın yüzü memeye dönük olmalı ve anne bebekle göz temasında olmalıdır.
* Annenin eli, baş parmağı üstte diğer dört parmağı aşağıda olacak şekilde ‘C’ şeklinde memeyi kavramalıdır.
* Anne meme ucunu bebeğin dudaklarına sürerek emme refleksini harekete geçirmeli bebek ağzını açınca meme ucu ile birlikte kahverengi kısmı içine alacak şekilde bebeğin ağzına verilmelidir.
* Memeye iyi yerleşmiş bebekte; çene memeye dokunacak şekilde, dudak dışa dönük, ağız geniş açılmış olmalıdır.
* Her emzirme sonrası; bebeğin gazı çıkarılmalıdır. Gazını çıkarmak için bebeğin karnı annenin omuzuna yaslanır ve sırtına hafifçe vurulur. Gaz çıkarılması sırasında ağızdan süt veya su gelebilir.
* Anne sütü alan bebeklerde dışkının yumuşak pürtüklü sarı renkte olması normaldir.
* Bebek emmeye başladığında önce sarı renkli koyu kıvamlı ağız sütü (kolostrum-besleyici değeri az ama koruyucu etkileri fazla olan süt) gelir. Kolostrum koyu kıvamlı olduğu için makineyle sağmaya çalıştığınızda gelmez. Bu nedenle ilk 10 gün memeyi sağmak gerekirse makine yerine elle sağmayı deneyin. Emme devam ettikçe proteinden ve yağdan zengin süt gelir. Bebek bir memeyi bitirince emmeye devam etmek isterse 2. meme verilir. Bir sonraki seferde yarım kalan memeden başlanır.
* Memelerde hassasiyet, kızarıklık ve ateş varsa doktora başvurunuz.
Bebeğime Emzik Verebilir miyim?
Memeyi yeni kavrayan, emmeyi öğrenen yeni doğmuş bir bebeğe emzik vermek kafa karışıklığına yol açabilir. Emziğe alışarak memeyi kavramakta zorlanabilir. Bu nedenle ilk 2 hafta (bazı hekimler ilk 1 ay diyebilir) emzik kullanmamaya çalışın.
Bazı özel durumlarda; prematüre doğum, yanak kaslarının iyi gelişmemesi, emme refleksinin yeterli olmaması gibi doktorunuz uygun görürse emzik kullanılabilir.
15 günden sonra emzik kullanmanın zararı yoktur.
Ani bebek ölümünü azaltma, bebeği sakinleştirme, annenin yükünü azaltma, fazla beslenen bebeklerde aşırı süt içmeyi engelleme gibi faydaları olacaktır.
Bebek emzik için istekli değilse zorlamayın.
Çene yapısı ve diş gelişimine zarar verebileceği için 1 yaş sonrası emzik kullanımını kısıtlayın, 2 yaş sonrası mutlaka emzik kullanmayı bırakın.
Bebeğim İçin Biberon Kullanabilir miyim?
Biberon yapısı anne memesinden farklıdır. İster mama ister sağdığınız anne sütünü verirken biberon kullanmayın. Emzirmenin bırakılmasında en büyük etken biberon kullanımıdır. Bebek biberonun akışına alıştığında anne memesini emmek istememektedir. Bu nedenle bebeklere biberon vermeyiniz. Emzirme destek sistemi, enjektör, kaşık, fincan, parmakla besleme gibi alternatif beslenme yöntemlerini deneyin. Bu konuda doktor veya hemşirenizden destek alabilirsiniz.
Bebeğinizle birlikte sağlıklı huzurlu mutlu bir ömür geçirmeniz dileğiyle 🙂