Çocuğunuz öksürüyorsa, bunun nedeni hafif bir soğuk algınlığı olabilir. Bu durumda, öksürüğü hafifletmek için bazı basit çözümler deneyebilirsiniz.
Ancak, öksürük şiddetli, uzun süreli veya başka belirtilerle birlikteyse, doktora başvurmanız gerekir.
Zatürre, bronşit gibi ciddi hastalıklar ateşsiz de ortaya çıkabilir.
1- Bol Su İçin
Öksürüğü azaltmanın yollarından biri bol sıvı tüketmektir.
Sıvılar boğazı nemlendirerek kuruluğu ve tahrişi önler. Çocuğunuza sık sık su içirmeyi ve yatağının yanına su koymayı unutmayın.
Ayrıca ılık çorba gibi sıcak içecekler de faydalı olabilir.
2- Burun Tıkanıklığını Açın
Öksürüğün diğer bir nedeni de burun tıkanıklığıdır. Burundaki mukus ve kir genize akarak öksürüğe yol açabilir. Bu yüzden, çocuğunuzun burnunu deniz suyu veya serum fizyolojik damlalarla temizlemek iyi bir fikirdir. Bu damlalar burun pasajlarını nemlendirerek rahat nefes almayı sağlar. 6 aydan büyük çocuklar için sprey formunda olan ürünleri tercih edebilirsiniz.
Bebekler için burun damlası ile yumuşatma sonrası mukusu temizlemek için burun aspiratörleri de kullanılabilir. Hatta elektrikli süpürgeye takılıp daha iyi temizleme sağlayan ürünlerden de kullanabilirsiniz.
Ayrıca ılık duş almak veya nemli havada bulunmak da burun tıkanıklığını gidermeye yardımcı olur. Buhar banyosu, soğuk buhar aleti veya nebülizatör içine serum fizyolojik koyup nebül uygulayabilirsiniz. Bu uygulamalar koyu mukus ve balgamı yumuşatarak temizlemeyi kolay hale getirecektir.
3- Yatağını/Yastığını Yükseltin
Öksürük genellikle gece yatarken artar. Bunun sebebi mukusun düz zeminde genze daha kolay akmasıdır. Reflüye bağlı öksürük de yatar pozisyonda şiddetlenebilir. Bu nedenle, çocuğunuzun yatağını veya yastığını yükselterek öksürüğün azalmasına katkıda bulunabilirsiniz. Ancak, ilk 2 yıl bebekler için yastık kullanmamalısınız. Yatağın baş kısmını yükselterek bebeğinizi rahatlatabilirsiniz.
4- Ortamı Nemlendirin, temiz hava sağlayın
Özellikle kış döneminde öksürüğü önlemek ve tedavi etmek için odanın havasını nemlendirmek çok önemlidir. Bunun için kaloriferin üzerine bir tas su veya ıslak havlu koyarak buharlaşmasını sağlayabilirsiniz. Eğer kuru iklimi olan bir yerde yaşıyorsanız, ara ara soğuk buhar veren bir nemlendirme cihazı da kullanabilirsiniz. Oda için ideal nem oranı %40-60 arasıdır. Aşırı nem ise rutubete, alerji ve astıma neden olabilir.
Öksürüğü azaltmak için ılık duş almak da faydalıdır. Ilık su, solunum yollarını açar ve rahatlatır. Ayrıca, bir tencerede su kaynatıp içine birkaç damla okaliptus yağı ekleyerek, çocuğunuzun kafasına bir havlu örterek sıcak buharı solumasını sağlamak da etkili bir yöntemdir.
Oda sıcaklığı da öksürüğü etkileyen bir faktördür. Çok yüksek sıcaklık, havayı kurutarak öksürüğün şiddetini artırabilir. Bu yüzden oda sıcaklığını 20-23 derece arasında tutmak gerekir. Çocuğunuzu uygun şekilde giydirdikten sonra, özellikle gece saatlerinde ara ara pencereyi açarak serin ve temiz hava almasını sağlayabilirsiniz.
5- Yatak Odasındaki Alerjenlere Dikkat
Öksürüğün bir başka nedeni de alerjidir. Ev tozu akarları, deterjan gibi kimyasalların kokusu, peluş oyuncaklar, perde gibi toz tutan eşyalar çocuğunuzun solunum yollarını tahriş edebilir. Bu durumda alerji yapması muhtemel olan yatak ve yastık kılıflarını sıklıkla ve parfüm içermeyen deterjanlarla yıkamalısınız. Yumuşatıcı olarak sirke kullanabilirsiniz. Çamaşır kurutmak için çocuk odasını kullanmamalısınız. Odadaki halının alerji yapmayan özellikte olduğundan emin olmalısınız ya da gerekirse halıyı veya kilimi tamamen kaldırmalısınız.
6- Dinlenmesini sağlayın
Öksürük söz konusu olduğunda gözlerden kaçan yine çok basit bir öneri dinlenmedir. Vücudumuz dinlenme konumundayken daha hızlı iyileşir. Gece uykusu buna güzel bir örnektir. Ancak gündüz dinlenceleri de unutulmamalı. Çocuğunuz çok öksürdüğünde hareketli aktivitelerden uzak durup, kitap okumak, masa başında resim gibi sanat aktiviteleri yapmak, boya kitabını boyamak, lego oynamak, puzzle yapmak gibi onu meşgul eden, eğlendiren ama fiziksel olarak yormayan aktivitelere yönelmesini sağlayabilirsiniz.
7- Bal ya da Ballı Bitki Çayı Yapın
Bal, öksürüğü azalttığı eskiden beri bilinen bir halk reçetesidir. Çocuğunuz direkt yutabiliyorsa ve 1 yaşından büyükse,1 çay kaşığı bal verin. Kimileri bala toz şeklindeki zencefil de eklemekte ve macun şeklindeki bu karışımı vermektedir. Balı direkt yutmak zor oluyorsa ılık suya ya da bitki çayına 2 kaşık bal karıştırarak verin. Bu çayın içine birkaç damla limon suyu da eklenebilir. 1 yaşından küçük çocuklara bitki çayları ve bal verilmesi alerji ve botulism riski nedeniyle uygun değildir.
8- Bitkisel Pastil Kullanın
Öksürük durumunda çocuklar için formüle edilmiş doğal, bitkisel pastiller kullanın. Bu pastiller boğazı yumuşatarak, oluşan kuruma hissini giderebilir. Bununla beraber pastillerin yutma ve boğazına kaçma riskinden ötürü 6 yaş öncesinde verilmemesi gerekir. Ayrıca gün içinde kaç adet pastil yenildiğinin de takibini yaparak aşırı tüketimden sakınmak gerekir.
9- Tuzlu Suyla Gargara Yapın
Tuzlu su boğazın arkasında biriken mukusu ve böylece oluşan öksürük hissini azaltır. Bir su bardağı ılık suya yarım çay kaşığı tuz koyarak iyice eriyene kadar karıştırın. Suyun iyice soğumasını bekledikten sonra çocuğunuza bu suyla gargara yapmasını ve tükürmesini söyleyin. Bu işlem günde birkaç kere tekrar edilebilir. Ancak çocuğunuz gargarayı uygun şekilde yapabilecek ve tuzlu suyu yutmayacak kadar büyük (4-6 yaş) olmalıdır.
10- Bitkisel Nefes Açıcı Damla/Kremler Sürün
Bebekler için olan formu Vicks Babyrup, daha doğal içeriğe sahip olan Mustela Rahatlatıcı Göğüs Kremi ya da yakasına damlatmak için Coldmix, Vaxicold gibi bitkisel yağlar 6 aydan büyük çocuklarda kullanılabilir. Güvenilir Aromaterapi markalarının doğal uçucu yağları da bu amaçla kullanılabilir. Tabi ki bunları da doktorunuzun önerisi ile kullanmalısınız.
Halk arasında sıkça uygulanan gece uykusundan önce ayağın tabanına Vicks Vaporub krem sürerek çorap giydirip yatmanın bazı öksürüklere iyi geldiği gözlenmektedir. 2 yaşından büyük, astımı olmayan, havale geçirmemiş çocuklar için denenebilir. Vicks Vaporub kremin içerdiği kafur, çok alındığında zehirli etki yaratabilen bir maddedir. Bu nedenle ağıza ya da burna sürülmemelidir. Akciğerlerde ani büzüşme yapabilir. Havale öyküsü olanlarda tetikleyici olabilir. Ayrıca 2 yaşından küçük çocuklara Vicks Vaporub krem kesinlikle kullanılmamalıdır.
Son yıllarda popüler olan bir diğer yöntem de ayağının altına sarımsaklı yağ sürmektir. İyice ezilmiş sarımsağı bir gece zeytinyağında bekletip bebeğin ayağına sürmek, nefes alabilen ince bir çorap giydirerek yatırmak öksürük için iyi gelebilir. Kitaplarda yazan bilimsel bir yöntem olmasa da sarımsağa hassasiyeti olmayan bebeklerde denenebilecek doğal bir yöntemdir. Pek çok aile fayda gördüğünü belirtmektedir. Deneyebilirsiniz.
Bebeğinizin genel hali iyiyse, nefes darlığı, zor nefes alma, hırıltı gibi şikayetleri yok ve öksürüğü basit bir soğuk algınlığına bağlı ise bu yöntemleri deneyebilirsiniz. Endişelendiren her hangi bir durumda mutlaka hekiminizle irtibata geçmenizi öneririm.
Bu yazıda özellikle hiç bir ilaç önerilmemiştir. Reçetesiz alınabilen krem/merhem vb isimleri halk arasında bilinen ve sık kullanılan ürünler olup tavsiye niteliği taşımamaktadır.
