Bir hayvan sizi ısırırsa neler olabilir?
KUDUZ nedir?
- En sık enfekte olmuş bir hayvanın ısırmasıyla bulaşan,
- Rabies virüsün yol açtığı
- Aşıyla önlenebilen bir hastalıktır.
Kuduz nasıl bulaşır?
- İnsanlara çoğunlukla hasta hayvanın derin ısırık ve tırmalaması sonucu bulaşır.
- Hastalık evcil ve vahşi hayvanlarda görülebilir.
- İnsan kuduz vakalarının en büyük kaynağını köpekler oluşturmaktadır.
- Bundan başka kedi, koyun, at, domuz, yarasa, çakal, kokarca, tilki, rakun gibi pek çok hayvan da kuduz bulaştırabilir.
- Kuduz, bir hayvanın salyasının direkt olarak gözlere, buruna, ağıza veya açık bir yaraya temas etmesiyle de bulaşabilir.
Kuluçka süresi ne kadardır? Belirtileri nelerdir?
- Kuduzun kuluçka süresi tipik olarak 1-3 aydır, ama 1 haftadan 1 yıla kadar da değişebilir.
- Başlangıç belirtileri genel halsizlik, huzursuzluk, ateş ve baş ağrısı şeklindeki grip semptomlarına çok benzer.
- Isırık yerinde ağrı, batma veya kaşıntı hissi, sonraki günlerde huzursuzluk, bilinç bulanıklığı, sinirlilik gelişebilir.
- Hastalık ilerledikçe merkezi sinir sisteminin etkilenmesine bağlı, uykusuzluk, hayal görme, anormal davranışlar, bilinç kaybı, kısmi felç, saldırganlık, tükürük salgısında artış, yutma güçlüğü, sudan korkma gibi daha belirgin belirtiler ortaya çıkar.
- Kuduzun klinik belirtileri bir kez ortaya çıktıktan sonra, sadece destekleyici tedavi yapılabilir ve neredeyse her zaman ölümle sonuçlanır !
- Ölüm, belirtilerin başlamasıyla günler içerisinde gerçekleşir.
Kuduz tanısı nasıl konulur, tedavide neler yapılır?
- Hastalığın klinik başlangıcı öncesi insanda kuduz enfeksiyonunu gösterecek bir test mevcut değildir.
- Herhangi bir yaralanma durumunda enfeksiyon olasılığını azaltmak için en etkin yollardan biri yarayı hemen su ve sabunla iyice yıkamaktır.
- Maruziyetten sonra mümkün olan en kısa zamanda lokal yara tedavisi başlatılması, sağlık kuruluşuna başvurarak kuduz aşısı ve kuduz immünglobülinin yapılması hastalığı önleyebilir.
Hastalıktan Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
- Yara veya ısırık bölgesi vakit kaybedilmeden bol su ve sabunla iyice yıkanmalı, yıkama işlemi bittikten sonra alkol veya tentürdiyot gibi iyotlu antiseptikler uygulanmalıdır.
- Göz, ağız veya burun kuduz riskli temasa maruz kaldıysa bol su ile yıkanmalıdır.
- En kısa sürede sağlık kuruluşuna müracaat edilmeli, hekimin düzenleyeceği aşılama programı aksatılmadan uygulanmalıdır.
- 4 doz aşı şeması 0-3-7-14. günlerde yapılır. Kuduz immünglobulini de ilk doz aşıyla birlikte yapılabilir.
- Kuduz riskli temasa maruz kalan kişiyi aşılamaya olabildiğince erken başlanmalıdır.
- Kuduz dışında tetanoz ve cilt enfeksiyonu açısından da hasta değerlendirilmelidir !
Kuduz Aşısı Uygulanması Gerektiren Durumlar Nelerdir?
- Köpek, kedi, sığır gibi kuduza yakalanma ihtimali olan hayvanların ısırıkları, yeri ne olursa olsun kuduz için risk oluşturur.
- Isırık dışında kuduz olma ihtimali olan hayvanın tırmalaması, salya veya tükürüğün vücuttaki açık yara ve ağız, burun ve göze teması da risk oluşturur.
- Kuduz riskli temas sonrası aşılamaya olabildiğince erken başlanmalıdır.
Kuduz aşısı gerektirmeyen durumlar nelerdir?
Kedi Tırmalamasında Kuduz aşısı gerekir mi?
- Çıplak derinin hafifçe sıyrılması (deri altına geçmeyen yaralanmalar)
- Kanama olmadan küçük tırmalama veya zedeleme
- Kediyi tahrik etme sonucu olan tırmalama (ısırılma hariç !)
Bunlar gibi kedi temaslarında kuduz aşısı gerekli değildir. Bunun dışındaki tırmalama veya ısırma durumlarında kuduz aşısı yapılmalıdır.